Thạc sĩ.Bác sĩ Hồ Quang Nhật bệnh viện Từ Dũ-bs nhat tu du-bsnhattudu

Tinh trùng yếu là gì?

Ở nam giới khỏe mạnh trung bình có 72.000 tinh trùng được sinh ra trong 1 phút và hơn 100 triệu con/ ngày. Mỗi lần xuất tinh phóng ra khoảng 2-5ml tinh dịch chứa 60-80 triệu tinh trùng/ml. Tinh trùng khỏe mạnh là khi trong tinh dịch không có hồng cầu và bạch cầu chiếm ít hơn 1 triệu/ml; số lượng tinh trùng trên 75% di động, trên 25% di động nhanh và trên 30% có hình dạng bình thường.

Tinh trùng yếu là tình trạng chất lượng của tinh trùng bị suy giảm. Tỷ lệ tinh trùng di động dưới 75%, tỷ lệ chết và không di động cao hơn 25%. Tinh trùng di động thấy được dưới 50%, di động nhanh dưới 25%. Mỗi lần xuất tinh, lượng tinh dịch thường ít hơn 2ml, số lượng tinh trùng ít hơn 40 triệu con. Trường hợp này gọi là tình trùng ít. 

Nguyên nhân tinh trùng yếu

Tinh trùng được sản xuất ra bởi quá trình kết hợp làm việc của nhiều bộ phận trong cơ thể nam giới như tinh hoàn, vùng dưới đồi, tuyến yên... Nên mỗi bộ phận, mỗi vấn đề nào xảy ra trong quá trình này đều có thể ảnh hưởng tới sự sản xuất cũng như sức khỏe của tinh trùng. Theo bác sĩ nam khoa, có rất nhiều nguyên nhân tinh trùng yếu nhưng một số nguyên nhân chủ yếu thường gặp dưới đây:

1. Nguyên nhân tinh trùng yếu do bệnh lý

Tình trạng tinh trùng yếu có thể bị gây nên do nam giới mắc một số bệnh lý như:

Giãn tĩnh mạch tinh: đây là một trong những nguyên nhân gây vô sinh ở nam giới thường gặp nhất. Giãn tĩnh mạch tinh khiến chất lượng tinh trùng suy giảm. Bệnh lý này ngày nay đã có thể phát hiện và chữa trị.

Mất cân bằng nội tiết tố: nội tiết tố là một tron những yếu tố quyết định trực tiếp đến khả năng sản xuất tinh trùng. Sự mất cân bằng nội tiết sẽ gây tổn hại tới quá trình sản xuất tinh trùng.

Viêm nhiễm cơ quan sinh dục hoặc bệnh xã hội: viêm mào tinh hoàn, viêm tinh hoàn hay một số bệnh lây truyền qua đường tình dục như bệnh lậu, HIV… Nhiễm trùng có thể làm ảnh hưởng tới quá trình sản xuất tinh trùng/ sức khỏe tinh trùng hoặc cản trở con đường vận chuyển tinh trùng.

Do các khối u: gây mất cân bằng nội tiết tố, ảnh hưởng tới cơ quan sinh sản; hoặc quá trình điều trị các khối u gây ảnh hưởng tới khả năng sinh sản ở nam giới.

Bệnh tự miễn: là khi kháng thể tấn công và tiêu diệt tinh trùng trong cơ thể người đàn ông. Tuy nhiên, bệnh này rất ít gặp.

Cũng có một vài trường hợp trong quá trình điều trình điều trị bệnh, phương pháp điều trị bệnh hay thuốc điều trị gây hại làm ảnh hưởng đến sức khỏe tinh trùng.

Ngoài ra, một số nguyên nhân khác có thể ảnh hưởng tới khả năng sinh sản ở nam giới như rối loạn di truyền, dị tật bẩm sinh…

2. Nguyên nhân từ môi trường

Hóa chất công nghiệp: nếu ở trong những môi trường này thời gian dài có thể gây vô sinh: phơi nhiễm kéo dài với benzene, toluene, xylene, thuốc diệt cỏ, thuốc trừ sâu, dung môi hữu cơ, vật liệu sơn…

Môi trường kim loại nặng: phơi nhiễm với chì và các kim loại nặng khác có thể gây vô sinh.

Tia xạ: ở cả nam giới và nữ giới phơi nhiễm với tia xạ đều có thể làm giảm hoặc mất hoàn toàn khả năng sinh sản.

3. Thói quen sinh hoạt

Chế độ dinh dưỡng hàng ngày: việc thiếu hụt những dưỡng chất cần thiết ảnh hưởng đến quá trình sinh tinh cũng như chất lượng tinh trùng. Tuy ít được quan tâm đến nhưng đây lại chính là nguyên nhân tinh trùng yếu mà nhiều người mắc phải.

Do tâm lý: tình trạng stress, căng thẳng kéo dài khiến các chức năng của các cơ quan trong cơ thể cũng ảnh hưởng. Điều này là nguyên nhân chính gây hiện tượng mất cân bằng nội tiết tố do lượng hormone testosterone điều tiết quá trình sản xuất tinh trùng không ổn định.

Vận động/ làm việc quá sức: lúc này vùng kín của nam giới dễ bị nóng lên, thể trạng giảm đi khiến tinh trùng yếu dần.

Chất kích thích: sử dụng quá nhiều rượi bia, thuốc lá, cafein… gây giảm nồng độ testosterone ảnh hưởng đến tinh trùng.

Sinh hoạt không lành mạnh: theo bác sĩ nam khoa, thủ dâm quá nhiều hoặc quan hệ tình dục với tần suất cao kéo dài trong một khoảng thời gian dài là nguyên nhân tinh trùng yếu.

Dấu hiệu nhận biết tinh trùng yếu

1. Tinh dịch loãng

Tinh dịch được xem là loãng khi mới xuất ra, tinh dịch loãng như nước vo gạo, không có độ nhớt, độ dính.

2. Tinh dịch vón cục

Sau khi xuất tinh, bạn sẽ thấy tinh dịch xuất hiện những hạt trắng nhỏ như hạt cơm, bóp ra thấy bột. Điều này khiến tinh trùng không thể di chuyển đến gặp trứng, và dễ bị chết.

3. Tinh dịch đông đặc

Ở nam giới khỏe mạnh, tinh dịch có độ sệt, quánh đặc trưng, tinh dịch không hóa lỏng hoặc chỉ hóa lỏng một phần sau 10-15 phút kể từ khi xuất ra. 15-30 phút sau xuất tinh, tinh dịch mới hóa lỏng hoàn toàn.

Đối với những trường hợp tinh dịch sau một thời gian không thấy hóa lỏng thì tức là tinh dịch đông đặc do tinh trùng yếu.

4. Tinh dịch có màu vàng

Đây là dấu hiệu cảnh báo bạn có khả năng mắc phải các bệnh về viêm nhiễm đường tiết niệu, sinh dục ở nam giới.

Khi quan sát thấy tinh dịch có màu vàng, khả năng cao bạn mắc các bệnh viêm nhiễm đường tiết niệu, cơ quan sinh dục như viêm tuyến tiền liệt, viêm mào tinh...

5. Tinh dịch có màu xanh hoặc xanh vàng

Khi xuất hiện tình trạng tinh dịch có màu xanh hoặc vàng xanh kèm theo biểu hiện sưng đau tinh hoàn bạn cần phải đi khám nam khoa ngay. Nguyên nhân có thể do chất mủ tiết ra khiến tinh dịch có màu xanh - đây là dấu hiệu của bệnh lậu hoặc viêm niệu đạo.

6. Tinh dịch có màu nâu

Thường chỉ khi tinh dịch có lẫn máu nên dẫn đến có màu nâu. Nếu tình trạng này đi kèm những triệu trứng như: đau tức dương vật, tinh hoàn, đau bụng... thì khả năng dương vật bị tổn thương do va chạm hoặc những bệnh về đường tiết niệu rất cao.

Còn nếu không kèm theo những triệu chứng trên khi không có gì đáng lo ngại.

Cách phòng ngừa tinh trùng yếu

Không có biện pháp nào hỗ trợ phòng ngừa hiện tượng tinh trùng yếu. Tuy nhiên, một số lưu ý dưới đây có thể giảm thiểu phần nào tình trạng này:

• Duy trì cân nặng hợp lý: Đàn ông thừa cân, béo phì thường mắc hội chứng rối loạn chuyển hóa dẫn đến lượng hormone nam giới (testosterone) giảm, trong khi lại làm tăng lượng hormone nữ (estrogen). Sự mất cân bằng này khiến nam giới giảm ham muốn, rối loạn cương dương, khả năng sinh tinh trùng giảm.
• Chế độ ăn uống lành mạnh: Nam giới nên bổ sung các loại thực phẩm như rau xanh, trái cây giàu chất chống oxy hóa… để cải thiện sức khỏe tinh trùng.
• Phòng tránh bệnh lây qua đường tình dục: Các bệnh lây nhiễm qua đường tình dục như chlamydia, lậu… có khả năng gây vô sinh nam. Để phòng tránh, nam giới nên giới hạn số lượng bạn tình, dùng bao cao su mỗi lần giao hợp.
• Tránh tình trạng căng thẳng kéo dài: Tinh thần căng thẳng có thể khiến khả năng hoạt động tình dục bị suy giảm, ảnh hưởng đến các nội tiết tố cần cho quá trình sản xuất tinh trùng.
• Thường xuyên vận động: Các hoạt động thể chất với cường độ phù hợp sẽ giúp tăng hoạt động của các enzyme chống oxy hóa, hỗ trợ bảo vệ tinh trùng.
• Không hút thuốc: Hút thuốc lá gây ảnh hưởng xấu tới sức khỏe toàn diện, gồm cả khả năng sinh sản của nam giới.
• Hạn chế thức uống chứa cồn: Rượu và những thức uống chứa cồn sẽ làm giảm nồng độ testosterone, ảnh hưởng lên tinh trùng. Nếu sử dụng rượu hoặc thức uống chứa cồn, nam giới cần tự giới hạn số lượng uống vừa phải.
• Cẩn trọng với độc tố: Việc phơi nhiễm với thuốc trừ sâu, chì và những chất độc hại khác có khả năng ảnh hưởng đến số lượng, chất lượng tinh trùng. Khi bắt buộc làm việc trong môi trường nhiều chất độc hại, nam giới cần cẩn trọng như mặc quần áo và trang bị bảo hộ, tránh để da tiếp xúc với hóa chất.
• Mặc quần áo thoáng mát: Nhiệt độ bìu tăng có thể gây hại đến quá trình sản xuất tinh trùng. Dù lợi ích chưa được chứng minh đầy đủ nhưng mặc quần áo rộng rãi và thoải mái, giảm thời gian ngồi, hạn chế xông hơi hay tắm nước nóng, tránh để bìu tiếp xúc những vật ấm nóng (điện thoại, laptop…) có thể giúp tăng chất lượng tinh trùng ở nam giới

PHÒNG KHÁM BÁC SĨ NHẬT - BỆNH VIỆN TỪ DŨ

Cơ sở 1: 92ebis đường hậu Giang, phường 6, quận 6, tphcm
Trung tâm y khoa papamama

Cơ sở 2: 1336 kha vạn cân phường linh trung thủ Đức-tphcm(sát cầu vượt linh xuân)
Trung tâm y khoa diva kingdom

Hotline: 094 774 5399

Email: drnhattudu@gmail.com

Website: www.thutinhongnghiemivf.com, www.bshoquangnhat.com